"ญี่ปุ่นหายไปไหนในสังเวียนธุรกิจระดับโลก" คำตอบคือ "ไม่ได้หายไปไหน" เศรษฐกิจญี่ปุ่นยังใหญ่เป็นอันดับ 3 ของโลก และหากดูในแง่การผลิตและจำนวนบริษัทยอดเยี่ยมที่ติดอันดับฟอร์จูนโลก 500 ญี่ปุ่นอยู่ในอันดับ 3 ตามหลังแค่ยักษ์ใหญ่อย่างสหรัฐอเมริกาและจีน ที่มีประชากร มากกว่าหลายเท่า ซ้ำยังต้องเจอวิกฤติใหญ่นับครั้งไม่ถ้วน รวมถึงความตกต่ำทางเศรษฐกิจและภัยพิบัติรุนแรง ญี่ปุ่นทำได้อย่างไร?

"Uirike Schaede" ศาสตราจารย์ผู้คร่ำหวอดด้านธุรกิจญี่ปุ่นมายาวนาน สำรวจลึกถึงกลยุทธ์ธุรกิจปัจจุบันที่ญี่ปุ่นใช้ตอบโต้คู่แข่งสำคัญอย่างสหรัฐอเมริกา จีน เกาหลีใต้ และไต้หวัน ญี่ปุ่นเลือกที่จะหนีการผลิตเทคโนโลยีพื้น ๆ ไปผลิตเทคโนโลยีขั้นสูง เพื่อจับตลาดสินค้าเฉพาะกลุ่มที่สำคัญมากต่อห่วงโซ่อุปทาน โลกในชีวิตประจำวันของเรา แม้มองไม่เห็นป้าย "ผลิตในญี่ปุ่น" แต่อุปกรณ์ส่วนใหญ่รอบตัวเราล้วนแต่มีชิ้นส่วนจากญี่ปุ่นอยู่

ไม่ใช่แค่เปลี่ยนกลยุทธ์ธุรกิจ แต่ญี่ปุ่นเรียนรู้ว่า หากจะอยู่รอดและนำหน้าได้ จำเป็นต้องพลิกสร้างธุรกิจใหม่ทั้งหมด ล้างระบบการทำธุรกิจแบบเก่าๆ ออกแบบโครงสร้างองค์กร การจ้างงาน และการกำกับดูแลกิจการเสียใหม่ แม้คนในประเทศอื่น ๆ อาจมองว่า ญี่ปุ่นเคลื่อนตัวช้า แต่ญี่ปุ่นมีวิถีทางของตัวเอง เสถียรภาพของสังคมและความเท่าเทียมทางเศรษฐกิจมาก่อนการเติบโต

ขณะที่ทั้งโลกชะล่าใจ หันไปอีกทีญี่ปุ่นก็ปรากฎโจมใหม่เป็นผู้เล่นสำคัญ ที่สอนให้โลกได้เข้าใจบทเรียนใหม่ของการเติบโตอย่างแข็งแกร่งในอุดสาหกรรมโลก โดยไม่ต้องเดินตามจังหวะก้าวของใคร